Elke tweede zondag van mei is het moederdag. Voor sommigen een feestelijke en mooie dag vol (zelfgemaakte) cadeaus. Maar voor anderen een moeilijke dag, bijvoorbeeld als je zelf (ongewenst) geen moeder bent geworden, als je moeder is overleden of als jullie relatie onder druk staat. Moederdag heeft eigenlijk niets met de Bijbel te maken, maar wist je dat er in de Bijbel wel een spreekwoord voorkomt over moeders en dochters?

Zo moeder, zo dochter

Het spreekwoord staat in Ezechiël 16:44. Daar zegt de profeet Ezechiël: ‘Zo moeder zo dochter, luidt het spreekwoord in de mond van iedereen die je bespotten wil.’ De profeet gebruikt deze gezegde om het volk van Israël een spiegel voor te houden. Ezechiël treedt van 593 tot 571 voor Christus in Babylonië op als profeet. Daar is hij met een deel van de bevolking van Jeruzalem in ballingschap naartoe gebracht. En dan wordt hij door God geroepen als profeet en krijgt hij verschillende visioenen die heel beeldend zijn.

Hoofdstuk 16, waar het spreekwoord gebruikt wordt, hoort bij het tweede deel van het Bijbelboek. In Ezechiël 6-24 staan verschillende profetieën over de schuld en de ondergang van Juda en Israël. Tegelijkertijd geeft God ook steeds uitleg waarom Hij de mensen straft: God wil dat mensen Hem weer gaan volgen. Daarom moet Ezechiël wat Hij ziet en hoort van God, doorvertellen aan de mensen.

De stad Jeruzalem

In hoofdstuk 16 wordt de stad Jeruzalem vergeleken met een babymeisje dat door God gevonden is. Haar vader en moeder zijn de Amorieten en de Hethieten. Dat zijn de volken die eerst in het land woonden. Maar die ouders hebben hun ‘kind’ in de steek gelaten, en toen heeft God de stad opgevoed, en ervoor gezorgd dat het goed met haar ging. Ze werd een prachtige stad, dankzij God.

Maar de inwoners van Jeruzalem zijn andere goden gaan dienen, en wilden niets meer weten van God. Om in de beeldspraak van Ezechiël te blijven: de stad gedroeg zich als een prostituee. Haar zussen, de steden Samaria en Sodom, gedroegen zich al slecht, maar Jeruzalem nog veel slechter.

Deze boodschap moet voor de inwoners van Israël verschrikkelijk hard aangekomen zijn. Om met een ander Bijbels spreekwoord te spreken: Het is makkelijker om de splinter in de ogen van de andere volken en steden te zien, dan de balk in je eigen oog.

God straft, omdat Hij van zijn volk houdt

De context van het spreekwoord is dus allesbehalve positief in Ezechiël. Jeruzalem moet het haar eigen moeder, de Hethieten, juist niet nadoen door andere goden te dienen. Maar dat mag de pret niet drukken voor moederdag. Want Ezechiël gebruikt het om aan te geven dat God niet alleen in haar jeugd liefdevol voor Jeruzalem gezorgd heeft, maar dat Hij ondanks alles ook wil dat het weer goed komt tussen Hem en zijn volk. En dat is iets dat veel kinderen en ouders ook deze moederdag wel zullen herkennen.

Andere spreekwoorden uit de Bijbel

Wie kent de spreekwoorden uit de Bijbel niet? ‘Wie een kuil graaft voor een ander …’, of ‘Een rib uit je …’. Grote kans dat je ze zo aanvult, en hun betekenis kent. In deze blogserie ontdek je bekende én onbekende pareltjes. Lees ook de blog over het onbekende spreekwoord ‘Als de ouders onrijpe druiven eten, krijgen de kinderen stroeve tanden’, ‘Wie niet kan zien of lopen, die komt mijn huis niet in’ of ‘Een gewassen zeug rolt al snel weer door de modder’ en de blogs over de bekendere spreekwoorden ‘Dat is (g)een wet van Meden en Perzen’ en ‘Als een dief in de nacht’.