Nut en noodzaak
Kerkgebouwen zijn dragers van betekenis en zingeving op verschillende niveaus en voor verschillende partijen, religieus en profaan, individueel en collectief. Een kerkenvisie stelt eigenaren, overheden en betrokkenen in staat te anticiperen op de komende veranderingen ten aanzien van functie, gebruik en eigendom van de kerkgebouwen. Wat is de betekenis van de kerkgebouwen in uw gemeente? En welke voordelen levert het opstellen van een kerkenvisie op voor de verschillende samenwerkende partijen?
Opsteller van een kerkenvisie
In principe neemt de burgerlijke gemeente het initiatief tot een kerkenvisie, vanwege het brede overzicht dat zij heeft op haar grondgebied en het kerkenlandschap daarbinnen. Gemiddeld duurt het opstellen van een kerkenvisie meer dan een jaar. U kunt het proces uitbesteden of zelf een kerkenvisie opstellen. Welke beslissing u ook neemt, het is belangrijk dat iemand binnen de gemeente aanspreekpunt is, verantwoordelijkheid draagt voor de voortgang van het proces en zorg draagt voor de (politieke) besluitvorming, en na afloop de opgedane resultaten kan borgen. Er zijn verschillende hulpmiddelen op aanvraag beschikbaar. Neemt u contact op via kerkenvisies@cultureelerfgoed.nl voor probleemanalyse kerkenvisies, voorbeelden van startnotities, plannen van aanpak en voorbeelden van besluitvormingsdocumenten.
Rol van de gemeente
“Welke rol past mij?”, is een belangrijke vraag die een gemeente zichzelf kan stellen wanneer zij aan de slag gaat met een kerkenvisie. Daarbij zijn er verschillende houdingen denkbaar: meer of minder proactief, of meer of minder sturend richting de gewenste uitkomsten. Welke rol neemt u als gemeente aan, zowel tijdens het opstellen als de implementatie van de kerkenvisie?
De opgave bepaalt de aanpak
Elke initiatiefnemer van een kerkenvisie staat voor een andere uitdaging. Daarom is het belangrijk om te bepalen welke opgave u als gemeente heeft in brede zin, met betrekking tot de kerkgebouwen, hun interieurs en de omgeving. Welke aanpak sluit daar het beste op aan? Door de opgave vooraf duidelijk te omschrijven worden ieders wensen duidelijker en krijgt u meer inzicht in wat een kerkenvisie kan bieden.
Financieren van een kerkenvisie
Het ministerie van OCW ondersteunde in de periode 2018 tot en met 2021 de ontwikkeling van integrale kerkenvisies op gemeentelijk niveau. Daartoe werd 9,5 miljoen beschikbaar gesteld (in 2019 € 3,5 miljoen, in 2020 € 3,2 miljoen en in 2021 € 2,8 miljoen). Gemeenten konden een aanvraag indienen voor een decentralisatie-uitkering ter financiële ondersteuning van het kerkenvisieproces.
zie ook de video over dit onderwerp.