Hoe bereid je je voor op Pasen?

Pasen kent verschillende rituelen en tradities, die soms wel maar soms ook niet hun oorsprong vinden in het katholieke geloof. We leggen er een aantal uit.

Lees ook:

Wat is Pasen? Een aantal begrippen uitgelegd

Wat is Pasen? Een aantal begrippen uitgelegd

Vieringen met Pasen

Vieringen met Pasen

Voetwassing

In sommige kerken en in tal van kloosters vindt op Witte Donderdag (de donderdag voorafgaand aan Goede Vrijdag en Pasen) de plechtigheid van de Voetwassing plaats. Volgens de evangelist Johannes waste Jezus tijdens het Laatste Avondmaal de voeten van zijn twaalf leerlingen als toonbeeld van nederigheid. Het was een handeling die toen tot het werk van slaven behoorde. Jezus wijst de leerlingen er daarmee op dat het belangrijk is dienstbaar te zijn elkaar liefde te betonen ‘tot het uiterste’.

Askruisje

Op Aswoensdag (de dag waarop de veertigdagentijd begint) zet de priester met as een kruisje op het voorhoofd van de kerkgangers, om hen aan te sporen tot bezinning, boete en bekering.

Biechten

Voorafgaand aan Pasen worden katholieke gelovigen opgeroepen om te biechten en boete te doen. Tijdens de biecht belijdt een gelovige zijn zonden en vraagt hij God om genezing en vergeving. De biecht is het sacrament van boete en verzoening, waarmee de priester absolutie verleent, waardoor genade en vergeving aan de biechteling wordt geschonken.

Palmpasenstok

Ter gelegenheid van Palmzondag (de eerste dag van de Goede Week) maken katholieke kinderen een palmpaasje of palmpasenstok. Dit is een met groene takjes en lekkernijen versierde stok, in de vorm van een kruisje, die kinderen in de optocht meedragen. Na afloop van de viering delen kinderen deze palmpaasjes soms uit in de buurt, vooral aan mensen die vanwege ziekte of ouderdom niet bij de optocht aanwezig konden zijn.

Broodhaantje

Het broodhaantje boven op de palmpasenstok is voor velerlei uitleg vatbaar. Volgens sommigen is het een verwijzing naar de ontrouwe Petrus. Voordat de haan op Goede Vrijdag kraaide had Petrus, zoals Jezus had voorspeld, drie keer gezegd dat hij Jezus niet kende. De haan kan ook gezien worden als symbool voor Jezus: Christus schudt je wakker en vertelt je dat het Licht eraan komt.

Paaseieren

Gedurende de vastenperiode mochten gelovigen geen vlees en eieren eten. Als de vastentijd voorbij was, aten mensen de eieren die zij nog hadden liggen. Eieren die niet meer eetbaar waren, gebruikten ze om te beschilderen en/of te verstoppen. In enkele Oosters-Orthodoxe kerken bestond hierbij de traditie om de eieren rood te schilderen, als symboliek voor het vergoten bloed van Jezus Christus. Het hardgekookte ei zagen deze christenen als een representatie van het graf van Christus. Werd de eierschaal opengebroken, dan was dit symboliek voor Christus’ verrijzenis.

In de katholieke traditie zouden de paaseieren bij de mensen thuisgebracht worden door gevleugelde kerkklokken die afkomstig waren uit de kerk in Rome. En dus niet door een paashaas. Volgens de legende vertrokken Roomse kerkklokken met vleugels op Witte Donderdag uit het Vaticaan om de mensen eieren te bezorgen in grote delen van Europa.

De dag voor Pasen, Stille Zaterdag, was het moment waarop de gevleugelde kerkklokken terugkeerden naar Rome. De vliegende klokken strooien de eieren uit over dorpen en steden. Na het bijwonen van de Heilige Mis konden de dorpskinderen en stadsbewoners op zoek gaan naar de eieren.

De paashaas

De paashaas is een fantasiefiguur gekoppeld aan het paasfeest. De paashaas staat voor het voorjaar en wordt ook in verband gebracht met het verstoppen van de paaseieren.

Boterlam

Op de paastafel is vaak een boterlam te vinden: boter in de vorm van een lam. Het boterlam staat symbool voor een frisse start en werd oorspronkelijk gemaakt met de melk van de koeien die in de lente weer naar buiten mochten.

Vorig artikelSluitingsviering Eligiuskerk Lewedorp
Volgend artikelWat vieren we de komende tijd?