UITLEG VAN HET LOGO VOOR HET HEILIG JAAR VAN DE BARMHARTIGHEID
Paus Franciscus heeft een buitengewoon Jubileumjaar van de Barmhartighe
id uitgeroepen dat op dinsdag 8 december verleden jaar begon (het hoogfeest van Maria Onbevlekte Ontvangenis en tevens 50 jaar na het afsluiten van het Tweede Vaticaans Concilie), en op 20 novemberdit jaar eindigt (het hoogfeest van Christus, Koning van het Heelal, laatste zondag van het kerkelijk jaar). Voor dit jubeljaar heeft het Vaticaan een logo uitgegeven met het motto: ‘Barmhartig zoals de Vader’, ontleend aan het Lucasevangelie (Lucas 6, vers 36). Het logo is ontworpen door de Sloveense jezuïet en kunstenaar Marko Ivan Rupnik.
In het logostaat een Christusfiguur centraal met kruiswonden aan handen en voeten, die een man op zijn schouders heeft gelegd alsof die man een schaap is. Jezus houdt die man vast aan handen en voeten, zoals een schaap aan voor- en achterpoten is vastgebonden, opdat het niet meer zou kunnen weglopen en opdat het goed gedragen zou kunnen worden. Het doet denken aan Jezus’ parabel van het verloren schaap, waarin de Goede Herder het teruggevonden schaap vol vreugde op zijn schouders legt. Jezus’ barmhartigheid gaat zover dat Hij zijn leven op het kruis wil geven om ons, zondaars, te redden. Hij wil ons allen opzoeken, op Zijn schouders dragen en terug naar huis brengen, terug naar de Vader en terug naar de kudde, die Zijn Kerk is.
Jezus’ voeten staan op twee zwarte balken, die enerzijds het kruis oproepen en anderzijds staan voor de donkere wegen die Jezus heeft moeten bewandelen om de verloren man te gaan zoeken. Dat Jezus als het ware op het kruis rechtstaat, drukt zijn opstanding uit de dood uit. De boodschap is dat alles wat we aan Jezus toevertrouwen, ten goede kan worden gekeerd.
De man die Jezus draagt, heeft een lange baard. Dit staat symbool voor de oude mens, de oude Adam, die gezondigd heeft, zodat de dood in de wereld kwam. Christus kan elke mens door Gods barmhartigheid doen herleven en nieuw en rechtvaardig maken. Door Zijn kruisdood verlost Jezus de mensheid die Hij op zijn schouders draagt, in de figuur van de oude man.
Opvallend isdat het rechteroog van de Goede Herder en het linkeroog van de gedragen persoon in elkaar overlopen. Deze symboliek betekent dat iedere persoon in Christus zijn of haar eigen menselijkheid en toekomst kan ontdekken. Dat Christus Zijn oog met dat van de man deelt, beeldt uit dat Christus het mens-zijn gedeeld heeft. Wij kunnen met de barmhartige ogen van Christus, dus met de ogen van God, naar de ander kijken. Het is een uitnodiging om het barmhartige voorbeeld van de Vader te volgen, die ons vraagt om niet te beoordelen of te veroordelen, maar om te vergeven, en dit liefdevol en mateloos.
De scène zit gevangen binnen de zogenaamde mandorla (de vorm van een amandel). De amandel, die twee kanten heeft, doet denken aan de twee naturen van Christus, namelijk de goddelijke en de menselijke. Op de achtergrond zien we drie concentrische ovalen, met kleuren die vanuit het donker geleidelijk blauwer en lichter worden naar buiten toe. Ze stellen de beweging van Christus voor die de mensheid uit de nacht van zonde en de dood draagt naar de wereld van de hemelse genade, gesymboliseerd door de lichtblauwe kleur. En dit alles vanuit de liefde van de Vader die alles vergeeft.
Christus draagt een wit kleed met een rode gordel. Dit wil zeggen dat Jezus zowel de gekruisigde is als de verrezen Heer. Het witte kleed staat namelijk voor zijn verrijzenis en voor zijn vrij-zijn-van-zonden. Een gordel droegen onder meer de werkenden en de dienaars. De rode kleur wijst op de kleur van het vergoten bloed van Jezus. Jezus heeft door zijn kruisdood de mensheid willen verlossen als een nederige dienaar. Door Hem kunnen ook wij delen in de verrijzenis.
E.H.Guido De Waegeneere (ontleend aan: www.rkdocumenten.nl)