In de wetenschap dat de Bijbel het meest verkochte en gelezen boek ter wereld is, twijfelen mensen aan bewijsmateriaal. Je hoeft niet ver te zoeken om te kunnen waarnemen dat het woord ‘bijbel’ al deels garant staat voor verkoopcijfers…
De laatste maanden ontstaat een trend om diverse soorten bijbels uit te geven. Niet alle uitgaven hebben een sterke relatie met het geloof, of je zou in ‘van alles ‘ moeten geloven.
Wat te denken van de serie die uitgeverij Carrera recent aan op de markt brengt: De groentebijbel, de vleesbijbel, de pizzabijbel, de bbqbijbel, de pizzabijbel … Toegegeven: koken & bakken is ‘hot’, want heel Nederland bakt, stamppot, weckt, of slaat aan het kokkerellen dankzij de vele programma’s die de kijkbuis vullen. Themazender 24-Kitchen nog buiten beschouwing latend.
Daarnaast ontstaat een groep doelgroepbijbels: bijbels met uitleg en toevoegingen gericht op een specifieke groep mensen. Zo is er al een Vrouwenbijbel, verscheen vorig jaar de Groene Bijbel ( die achteraf niet zo groen/ milieuvriendelijk was dan beloofd), de Samenleesbijbel ( voor groot-ouders en kind) en de Kunstbijbel (versie Marc Chagall, Rembrandt of diverse schilders via de Willibrordbijbel).
Een opvallende loot aan deze Bijbelboom is de boekvorm van de theatershow van Remco Veldhuis. Remco vormde samen met Richard Kemper tot voor kort een cabaretduo, maar koos er afgelopen jaar voor op de solotoer te gaan met een gewaagde opdracht: de Bijbel in zijn totaliteit lezen ( in twee maande tijd) en via een theatershow door het land dit in maximaal twee uur samen te vatten. De titel ‘lang verhaal kort’ is dan meteen te begrijpen.
Zelf heb ik nog nooit de pretentie gehad om de gehele Bijbel door te lezen, maar als kerkganger ken je na drie kerkelijke jaren (A-B-C) toch grote delen van dit Boek der Boeken. 1189 hoofdstukken, 31000 verzen, 72 boeken en ruim 3 miljoen letters op meer dan 2000 bladzijden terugbrengen tot een show kan alle kanten opgaan: goed- of kwaadschiks.
Vooropgesteld: de theatershow heb ik zelf niet gezien; wel een try-out (proefvoorstelling) op een cultuurnet en twee interviews op NPO en de commerciële tv.
Wie uit is op een gedegen samenvatting komt snel bedrogen uit. Met een vette knipoog en schalkse opmerkingen behandelt de religieloze Remco alle delen van Oude en Nieuwe Testament. Onbekend maakte bij hem dus niet onbemind, want van huis uit heeft hij het zeker niet meegekregen.
Vooraf spreekt hij in het theater af er maximaal 120 minuten aan te besteden; een soms hinderlijke digitale klok in beeld leid je soms af. In boekvorm wil hij er maximaal 100 pagina’s aan besteden en getuige de bladspiegel, had hij daar ruim genoeg aan.
Elk hoofdstuk krijgt niet evenveel aandacht: hij weidt nogal uit ‘in den beginne’ om er wellicht later ( bij het Nieuwe Testament) achter te komen dat het aantal gelimiteerde pagina’s sneller bereikt is dan verwacht. Op pagina 76 start het N.T-deel en meteen ontsteekt hij daar in gedachtenspinsels over wonderen en redenen om dit deel vooral niet serieus te nemen.
Bijbelvaste lezers zal hij geen dienst bewijzen met deze en andere ‘los-uit-pols-stellingen’ Hij schrijft er in het boek net zo lustig op los dan in zijn theatershows en soms krijg je de indruk dat deze uitgave feitelijk een uitgeschreven theatervoorstelling is, met foto’s.
Toch heb ik regelmatig mijn lach moeten onderdrukken, want hij lardeert allerlei verklaringen met eigentijdse verschijnselen. Zo is de combinatie ‘the Passion’ waarin hij op Witte Donderdag in Leeuwarden als verteller optrad en de Barabbas -figuur in de persoon van Yuri van Gelder goed te verdragen.
De ondertitel: ‘een boek voor zowel gelovigen als ketters’ doet hij recht. Je hoeft niet het gehele boek uit te lezen om te komen tot een samenvatting van het boek in twee woorden: oordeel niet! Wat je ook doet; wie je ook tegenkomt..Ook al is het… Met die conclusie kan ik zeker leven.
Richard Gielens
‘Lang verhaal kort’ de Bijbel door de ogen van een leek, Remco Veldhuis, uitgave maart 2017, Adieu Media, 120 pagina’s € 12,50.